Kunstherstellers zonder energierekening
Het begon in de jaren ‘90 met het verzoek van de gemeente Delft om kunst in de openbare ruimte van de stad te onderhouden en zo nodig te herstellen. Anno 2024 hebben de 20 mensen van Kunstwacht verspreid over het land ruim 8.000 beelden in beheer. Van Noordoost-Groningen tot Zeeuws-Vlaanderen.
De oprichters van Kunstwacht – Paul Schulten en Eduard Weijgers – staan nog steeds aan het roer van het bedrijf dat ooit begon met een kantoortje op de Oude Delft. “Het is gruwelijk uit de hand gelopen”, grijnst Weijgers. “Een van onze troeven is dat we al in 2002 voor onze klanten een slimme internet-toepassing hebben ontworpen voor het onderhoud en beheer van kunst in de openbare ruimte. Dat maakt ons transparant en makkelijk toegankelijk.”
Energieleverend pand
Succesvolle pioniers dus. Dat pionieren is ook af te lezen aan de duurzame huisvesting van de onderneming. Na een zwerftocht door de stad, langs verschillende locaties en opslagloodsen, streek Kunstwacht in 2020 neer in een nieuw pand aan de Kleveringweg 51 op bedrijventerrein Ypenburgse Poort. Die overstap naar een nieuw gebouw werd zorgvuldig voorbereid. Eduard Weijgers: “We wilden zo groen mogelijk bouwen, we wilden een energie-leverend pand.” Dat is gelukt: energielabel A met vier plussen. Weijgers: “Op het dak liggen 378 zonnepanelen en uiteraard zijn we gasvrij. Warmen, koelen: we doen het allemaal zonder energierekening. Van de overcapaciteit van de zonnepanelen kunnen elk van onze zes elektrische service-auto’s per jaar 100.000 kilometer rijden.”
Slimme lamellen
Er is meer groens bij het pand aan de Kleveringweg. Kunstwacht heeft driedubbel glas. “Dat isoleert niet alleen het binnenklimaat, maar zorgt ook voor geluidsisolatie tussen onze lawaaierige werkplaats en de omgeving om ons bedrijf heen. Nog iets. De zuidelijke zijkant van het gebouw is bekleed met lamellen in een vaste opstelling. “In de zomer ketst het zonlicht erop af. Dat scheelt gemiddeld 7 graden. In de winter begeleiden de lamellen het zonlicht juist richting gevel, zodat ons gebouw opwarmt.”
20.000 liter wateropslag
Ondertussen regelen bewegingssensoren het licht in het gebouw, is al het gereedschap elektrisch en hebben de werkbussen met dank aan de zonnepanelen extra accu’s om dat gereedschap onderweg op te laden. Elke bus heeft trouwens een container van 500 liter regenwater aan boord om de kunstwerken te reinigen. Dat water komt van het bassin onder de werkplaats. Daar ligt 20.000 liter regenwater opgeslagen.
Een derde duurder
De groene operatie van Kunstwacht was niet goedkoop. Eduard Weijgers: “Door alle duurzaamheidsmaatregelen werd de bouw een derde duurder. We zijn blij dat we zo het milieu ontlasten. Dat we daarbij binnen een paar jaar ook financieel bespaarden, is een fijne bijvangst. Kunstwacht heeft gebruikgemaakt van duurzaamheidsregelingen, maar zonder die subsidies had het ook gekund. Ik vind dat je businessplan niet van subsidies afhankelijk mag zijn.”
Win-win situatie
Eduard Weijgers raadt ondernemers aan om met een open mind met duurzame oplossingen aan de slag te gaan. “Voor de nieuwbouw in het Schieoevers-gebied bijvoorbeeld liggen hier mooie kansen. Onze driedubbel-geïsoleerde ramen en akoestisch spuitwerk tegen het plafond bewijzen dat een onderneming met bedrijfslawaai goed te combineren is met naastliggende woningen. Los van het geluid: een energieleverende huisvesting kan écht een win-win situatie opleveren.” Inmiddels melden zich aan de lopende band bedrijven en gemeenten bij Eduard Weijgers en Paul Schulten om te zien en te horen hoe bij Kunstwacht die energieknop werd omgezet.
Personeel als remmende factor
Terug naar het vakmanschap van Kunstwacht. Is er nog groei mogelijk met 8.000 kunstbeelden in de pocket? “Jazeker. En we krijgen nog steeds nieuwe aanvragen binnen. Maar de remmende factor is goed opgeleid personeel. We hopen binnenkort bij technische opleidingen nieuwe mensen te gaan werven voor dit prachtvak. Dat is hard nodig, want we lopen nu tegen onze grenzen aan.”
Tekst: Rob van Es | Foto: Erwin Dijkgraaf